
خواص اسید فسفریک برای درخت پسته؛ تأثیر، مقدار و روش مصرف
اردیبهشت ۲۰, ۱۴۰۴
پتاسیم هیدروکسید اسید است یا باز؟
اردیبهشت ۲۳, ۱۴۰۴پلی اتیلن و پلی آمید، هر دو از خانواده پلیمرها هستند. به زبان سادهتر، هر دو از زنجیرههای بلند مولکولهای تکرارشونده ساخته شدهاند. اما با وجود این شباهتهای بنیادی، تفاوتهای قابلتوجهی هم با یکدیگر دارند. مهمترین تفاوت این دو ماده، به ساختار مولکولی و مقاومتشان در برابر عوامل محیطی مربوط میشود. پلی آمید معمولاً سختتر و مقاومتر در برابر حرارت است؛ در حالی که پلی اتیلن ارزانتر است و انعطافپذیری بیشتری دارد.
از نظر کاربرد، پلی اتیلن معمولاً در صنایع بستهبندی و لولهکشی استفاده میشود. همچنین، پلی آمید اغلب در تولید قطعات صنعتی و مهندسی کاربرد دارد. بعضی افراد بهدلیل شباهت ظاهری، کاربردهای عمومی یا اسامی مشابه، این دو ماده را با هم اشتباه میگیرند. برای درک دقیق از تفاوت پلی اتیلن و پلی آمید، این مطلب از مجله تخصصی بازُرگ را مطالعه کنید.
پلی اتیلن چیست؟
پلی اتیلن (Polyethylene) یا PE، یکی از سادهترین و پرکاربردترین پلیمرها در دنیا است. این ماده از پلیمریزاسیون گاز اتیلن بهدست میآید. همچنین، فرمول شیمیایی سادهای دارد و هزینه تولید آن کمتر از سایر پلیمرها مخصوصاً پلی آمید است. به همین دلیل، این پلیمر در صنایع مختلف و تقریباً بدون محدودیت خاصی استفاده میشود.

وزن مولکولی بالا، انعطافپذیری و مقاوم در برابر رطوبت از جمله مهمترین ویژگیهای پلی اتیلن محسوب میشوند. همچنین، بد نیست بدانید که این پلیمر بیشترین کاربرد را در ساخت نایلون، کیسه، ظروف پلاستیکی، لوله و اتصالات دارد. از طرفی، این ماده در برابر اسیدها و بازهای ضعیف مقاوم است و بهراحتی بازیافت میشود.
نگاهی به مزایا و معایب پلی اتیلن
پلی اتیلن به دلیل ویژگیهای متنوعش، در پروژههای صنعتی مختلفی کاربرد دارد.

با این حال، در کنار مزایای خود، معایبی هم دارد که نمیتوان آنها را نادیده گرفت. در جدول زیر، چندین مورد از مهمترین مزایا و معایب این ماده را مشاهده میکنید:
مزایا و ویژگیهای مثبت | معایب و محدودیتها |
سبک و انعطافپذیر | مقاوم نبودن در برابر دمای بالا |
قیمت مقرونبهصرفه | آسیبپذیر در برابر اشعه UV |
مقاوم در برابر رطوبت | قابل اشتعال |
مقاوم در برابر مواد شیمیایی خفیف | استحکام مکانیکی نسبتاً پایین |
قابل بازیافت و دوستدار محیطزیست | زیستتجزیهناپذیر |
عایق الکتریکی مناسب | چسبندگی کم به سطوح دیگر |
تولید آسان و سریع | تغییر شکل در اثر فشار بالا |
مناسب برای بستهبندی | کاهش خواص در طول زمان در محیط آزاد |
غیر سمی و بیبو | سختی پایین |
تنوع در گریدهای مختلف | محدودیت در کاربردهای مهندسی |
پلی آمید چیست؟
پلی آمید (Polyamide) یا PA، نوعی پلیمر مهندسی محسوب میشود که از واحدهای آمید تشکیل شده است. بهطور کلی، ماده پلی آمید از فرایند پلیمریزاسیون مونومرهای دیاسید و دیآمین تولید میشود. پلیآمیدها مقاومت بالایی در برابر سایش، حرارت و فشار زیاد دارند؛ به همین دلیل است که در صنایع خودروسازی، برق، نساجی و قطعات صنعتی، بیشتر استفاده میشوند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره آینده پلی آمید پیشنهاد می کنیم مقاله رشد چشمگیر بازار جهانی پلیآمید ۶ در سالهای آینده را مطالعه کنید.

از طرفی، این نوع پلیمرها سختتر از پلی اتیلن هستند و تنوع ابعاد و گرید آنها بیشتر است. معروفترین محصول این پلیمر، «نایلون» است که برای نخستینبار توسط شرکت دوپونت (DuPont) در سال ۱۹۳۸ معرفی شد. برای خرید پلی آمید می تواند از سایت بازرگ اقدام کنید.
آشنایی با مزایا و معایب پلی آمید
پلی آمید با برخورداری از ویژگیهای مهندسی قابل توجه، برای اکثر پروژههای صنعتی گزینه مناسبی است. اما این پلیمر هم مثل همه مواد دیگر، نقاط ضعف یا محدودیتهای خودش را دارد. در جدول زیر، به مقایسه چند مورد از مزایا و معایب پلی آمید پرداختهایم:
مزایا پلی آمید | معایب پلی آمید |
مقاومت بالا در برابر سایش | جذب رطوبت بالا |
پایداری ابعادی مناسب | قیمت نسبتاً زیاد |
استحکام مکانیکی عالی | فرایند تولید پیچیدهتر |
مقاوم در برابر حرارت | وزن بیشتر نسبت به پلی اتیلن |
عملکرد خوب در دمای بالا | شکنندگی در هوای خشک |
مناسب برای ساخت قطعات مهندسی | دشواری در بازیافت |
عایق الکتریکی خوب | احتمال تخریب در تماس با مواد شیمیایی خاص مثل اسید سولفوریک، اسید کلریدریک و سود سوزآور |
چسبندگی خوب به فلزات و پلاستیکها | نیاز به فرایند تزریق دقیق |
دوام طولانی در شرایط سخت | نیاز به خشککردن قبل از فرآوری |
مقاوم در برابر فشار مکانیکی |
تفاوت پلی اتیلن و پلی آمید
بهطور خلاصه، برای بستهبندی و مصارف عادی، پلی اتیلن بهمراتب نرمتر، بهصرفهتر و مناسبتر است. در عوض، پلی آمید سختتر و مقاومتر است و بیشتر به درد پروژههای فوق پیچیده، صنعتی و مهندسی میخورد.

برای آشنایی بیشتر با این موضوع، به جدول مقایسه تفاوت پلی اتیلن و پلی آمید نگاه کنید:
ویژگیهای قابل مقایسه | پلی اتیلن (PE) | پلی آمید (PA – نایلون) |
نوع پلیمر | ترموپلاست ساده | پلیمر مهندسی |
ساختار شیمیایی | زنجیره ساده اتیلن | دارای پیوندهای آمیدی |
مقاومت حرارتی | پایین(تا نزدیک به ۸۰ درجه سانتیگراد) | بالا(تا نزدیک به ۲۲۰ درجه سانتیگراد) |
استحکام مکانیکی | کم تا متوسط | بالا و مقاوم در برابر فشار |
مقاومت در برابر سایش | ضعیف | بسیار قوی |
جذب رطوبت | بسیار کم | بالا |
قیمت | ارزانتر از پلی آمید | گرانتر از پلی اتیلن |
قابلیت بازیافت | آسان | دشوارتر |
کاربردها | بستهبندی، نایلون و لولهکشی سبک | قطعات خودرو، الکترونیک و ساخت ماشینآلات |
فرایند تولید | ساده و سریع | پیچیدهتر از پلی اتیلن و نیازمند به دقت بیشتر |
پلی اتیلن بهتر است یا پلی آمید؟
انتخاب بین پلی اتیلن و پلی آمید به نوع کاربرد شما بستگی دارد. اگر دنبال مادهای ارزان، سبک و قابل انعطاف برای مصارف عمومی هستید، پلی اتیلن انتخاب بهتری است. اما اگر به مقاومت بالا، دوام بیشتر و عملکرد مهندسی در شرایط سخت اهمیت میدهید، پلی آمید را انتخاب کنید. البته که هیچکدام مطلقاً بهتر نیستند؛ باید با توجه به نیاز پروژهتان تصمیم بگیرید. برای تصمیمگیری بهتر و درک اینکه پلی اتیلن بهتر است یا پلی امید، به ۷ سوال زیر پاسخ بدهید:
۱. نوع کاربرد مورد نظر شما چیست؟
اول از همه باید مطمئن باشید که این ماده را برای چه کاری میخواهید. اگر در زمینه تولید نایلون، بستهبندی یا لولههای سبک مشغول به کار هستید، پلی اتیلن گزینه مناسبی است. اما اگر در صنعت خودرو، قطعات مهندسی یا قطعات مکانیکی فعالیت میکنید، پلی آمید بهتر جواب میدهد.
۲. دمای محیط پروژه چقدر است؟
در محیطهای گرم و دمای زیاد، پلی آمید انتخاب مناسبی است؛ به این دلیل که قابلیت تحمل دما تا حدود ۲۲۰ درجه سانتیگراد را دارد. اما پلی اتیلن در دمای بالا، نرم میشود و شکلش را از دست میدهد. اگر با حرارت زیاد سروکار دارید، حتماً از پلی آمید استفاده کنید.
۳. آیا به انعطافپذیری نیاز دارید؟
پلی اتیلن بهدلیل ساختار سادهاش، نرم و انعطافپذیر است. این ویژگی، در بستهبندی یا تولید محصولات انعطافپذیر و اصطلاحاً «خَمشدنی»، اهمیت زیادی دارد. اما پلی آمید خشکتر و سفتتر است. بنابراین، اگر نرمی برای شما اولویت دارد، پلی اتیلن را انتخاب کنید.
۴. مقاومت در برابر سایش چقدر برایتان مهم است؟
اگر قطعه یا محصولتان در معرض سایش قرار دارد، (مثلاً در قطعات صنعتی یا ماشینآلات) پلی آمید را انتخاب کنید. در عوض، ماده پلی اتیلن در این زمینه ضعیفتر عمل میکند. در نتیجه، در این شرایط خاص، پلی آمید گزینه برنده است.
۵. آیا وزن نهایی محصول اهمیت دارد؟
پلی اتیلن، وزن کمتری نسبت به پلی آمید دارد. اگر وزن کم برایتان مهم است و در تولید ظروف یا تجهیزات قابلحمل کار میکنید، پلی اتیلن را در نظر بگیرید. اما اگر وزن زیاد، مشکلی در پروژهتان ایجاد نمیکند و «استحکام» برایتان اولویت دارد، پلی آمید را تهیه کنید.
۶. چقدر بودجه دارید؟
قیمت، یکی از اصلیترین فاکتورها در انتخاب پلیمر محسوب میشود. پلی اتیلن ارزانتر و مقرونبهصرفهتر از همتای خود، پلی آمید است. اگر بودجه محدودی دارید یا بهدنبال تولید انبوه با هزینه کم هستید، به سراغ پلی اتیلن بروید. در مجموع، اگر «کیفیت و دوام» بیشتر از هر چیزی برایتان مهماند، پلی آمید واقعاً ارزشش را دارد.
۷. شرایط محیطی چطور است؟
اگر قرار است از پلیمر در محیطهای مرطوب، اسیدی یا خاص استفاده کنید، باید مقاومت شیمیایی را در نظر بگیرید. پلی اتیلن، مقاومت بهتری در برابر رطوبت دارد و آب بسیار کمی جذب میکند. در عوض، پلی آمید در رطوبت، آب جذب میکند و مقاومت زیادی ندارد. بنابراین، در محیطهای مرطوب، پلی اتیلن گزینه بهتری است.
آخرین نکات درباره تفاوت پلی اتیلن و پلی آمید
به خاطر داشته باشید که انتخاب بین پلیاتیلن و پلیآمید فقط به مشخصات فنی محدود نمیشود. سایر فاکتورهای مهم از جمله نیاز دقیق پروژه، سقف بودجه، شرایط محیطی و هدف تولید هم مهم هستند. هر مادهای، مزایای خودش را دارد و هیچ پلیمیری همهکاره نیست. بنابراین، واقعبین باشید و هوشمندانه تصمیم بگیرید.
اگر در انتخاب سردرگم هستید یا نیاز به مشاوره دارید، با ما در بازُرگ در ارتباط باشید. مجموعه بازُرگ، بازار بزرگ مواد اولیه شیمیایی، پلاستیکی، پلیمری، کاغذ و چوب است و نکات مفیدی برای تصمیمگیری ارائه میدهد.
چه تفاوتهایی از نظر ویژگیهای فیزیکی بین پلیاتیلن و پلیآمید وجود دارد؟
پلیاتیلن از نظر فیزیکی یک ماده نرم، سبک، منعطف و نسبتاً ضعیف است. در مقابل، پلیآمید مادهای سفت، مستحکم، نسبتاً سنگین و مقاوم است که در برابر فشار، ضربه و کشش عملکرد بهتری دارد.
آیا پلیآمید نسبت به پلیاتیلن مقاومت بیشتری در برابر سایش دارد؟
بله، پلیآمید بهطور قابلتوجهی مقاومتر از پلیاتیلن است؛ مخصوصاً در برابر سایش، اصطکاک و خوردگی مکانیکی.
کدام ماده برای استفاده در محیطهای با دمای بالا مناسبتر است: پلیاتیلن یا پلیآمید؟
پلیآمید گزینه بسیار مناسبتری برای محیطهایی با دمای بالا است؛ زیرا توان تحمل حرارتی آن معمولاً بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ درجه سانتیگراد است و تغییر شکل نمیدهد.