تولید نیتریت سدیم + تولید کننده سدیم نیتریت

نیتریت سدیم یکی از ترکیبات شیمیایی مهم در صنایع مختلف، از جمله صنایع غذایی، داروسازی، کشاورزی و تصفیه آب است. این ماده به‌ عنوان نگهدارنده مواد غذایی، ضد خوردگی در سیستم‌های صنعتی و همچنین در تولید رنگ‌ها و رنگدانه‌ها کاربرد گسترده‌ای دارد. تولید نیتریت سدیم در مقیاس صنعتی از روش‌های مختلفی انجام می‌شود که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. در این مطلب از مجله بازرگ، به بررسی روش‌های تولید نیتریت سدیم، معرفی تولیدکنندگان داخلی و بین‌المللی، خط تولید نیتریت پتاسیم، قیمت این محصول و سایر نکات مهم مرتبط می‌پردازیم.

روش‌های تولید نیتریت سدیم

• اکسیداسیون آمونیاک
• احیای نیترات سدیم
• روش جذب گازهای نیتروژن‌دار

اکسیداسیون آمونیاک

یکی از رایج‌ترین روش‌های تولید نیتریت سدیم در صنعت، اکسیداسیون آمونیاک است. این فرایند شامل چندین مرحله شیمیایی است که در آن آمونیاک (NH₃) با اکسیژن در حضور یک کاتالیزور فلزی مانند پلاتین یا رودیوم واکنش داده و اکسیدهای نیتروژن تولید می‌شوند.

مراحل این روش به‌صورت زیر است:

1. اکسیداسیون آمونیاک: ابتدا آمونیاک با اکسیژن در دمای بالا (معمولا بین ۸۰۰ تا ۹۰۰ درجه سانتی‌گراد) ترکیب شده و منجر به تولید گاز اکسید نیتریک (NO) می‌شود:

4NH3+5O2→4NO+6H2O4NH₃ + 5O₂ → 4NO + 6H₂O4NH3​+5O2​→4NO+6H2​O

2. اکسید شدن NO به NO₂: گاز NO در حضور اکسیژن به اکسید نیتروژن (NO₂) تبدیل می‌شود: 

2NO+O2→2NO22NO + O₂ → 2NO₂2NO+O2​→2NO2        ​

3. تشکیل نیتریت سدیم: در مرحله نهایی، NO₂ در یک محلول قلیایی حاوی سدیم هیدروکسید (NaOH) یا سدیم کربنات (Na₂CO₃) حل شده و واکنش داده و در نهایت نیتریت سدیم (NaNO₂) تشکیل می‌شود:

 2NO2+Na2CO3→2NaNO2+CO22NO₂ + Na₂CO₃ → 2NaNO₂ + CO₂2NO2​+Na2​CO3​→2NaNO2​+CO

این روش به دلیل کارایی بالا و توانایی تولید مقادیر زیاد نیتریت سدیم، در مقیاس صنعتی، بسیار محبوب است.

احیای نیترات سدیم

در این روش، نیترات سدیم (NaNO₃) تحت شرایط کنترل‌ شده به نیتریت سدیم (NaNO₂) احیا می‌شود. عوامل کاهنده مختلفی می‌توانند در این فرایند مورد استفاده قرار گیرند که شامل زغال‌ سنگ، آهن و دی‌اکسید گوگرد است.

مراحل کلی این روش عبارت‌اند از:

1. واکنش نیترات سدیم با عامل کاهنده: نیترات سدیم در حضور یک ماده احیا کننده در دمای بالا قرار گرفته و به نیتریت سدیم و محصولات جانبی تبدیل می‌شود. به‌عنوان‌مثال، واکنش با زغال‌سنگ به شکل زیر است:

2NaNO3+C→2NaNO2+CO22NaNO₃ + C → 2NaNO₂ + CO₂2NaNO3​+C→2NaNO2​+CO2​

یا در روش دیگر، احیای نیترات سدیم با آهن:

NaNO3+Fe→NaNO2+FeONaNO₃ + Fe → NaNO₂ + FeONaNO3​+Fe→NaNO2​+FeO

2. کنترل دما و جلوگیری از تشکیل نیترات مجدد: برای جلوگیری از اکسید شدن مجدد نیتریت به نیترات، دمای واکنش باید به‌ دقت کنترل شود.
3. تصفیه و خالص‌سازی: در انتها، ترکیب به‌ دست‌ آمده تصفیه و خشک شده، تا نیتریت سدیم خالص به‌‌دست آید.

این روش نسبت به اکسیداسیون آمونیاک، هزینه کمتری دارد اما نیاز به کنترل دقیق دما و فرایندهای خالص‌ سازی دارد تا محصول نهایی از کیفیت بالایی برخوردار باشد.

روش جذب گازهای نیتروژن‌دار

این روش بیشتر در مقیاس آزمایشگاهی یا تولیدات کوچک‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرد و از جذب اکسیدهای نیتروژن (NO و NO₂) در محلول‌های قلیایی برای تولید نیتریت سدیم استفاده می‌شود. مراحل کلی این فرایند به شرح زیر است:

1. تولید اکسیدهای نیتروژن: این گازها معمولا از احتراق سوخت‌های فسیلی یا واکنش اسید نیتریک با فلزات تولید می‌شوند.
2. جذب در محلول قلیایی: گازهای NO و NO₂ در یک محیط آبی قلیایی که حاوی سدیم هیدروکسید (NaOH) یا سدیم کربنات (Na₂CO₃) است، حل می‌شوند:

NO+NO2+2NaOH→2NaNO2+H2ONO + NO₂ + 2NaOH → 2NaNO₂ + H₂ONO+NO2​+2NaOH→2NaNO2​+H2​O

3. تصفیه و جداسازی: در نهایت، محلول به‌‌دست‌ آمده خشک و خالص‌سازی شده تا نیتریت سدیم به‌ صورت پودر یا کریستال به‌دست آید.

این روش به دلیل کنترل‌ پذیری بالا در تولید مقادیر کم، در تولیدات خاص و آزمایشگاهی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. بااین‌حال، در مقیاس صنعتی کمتر به‌کار می‌رود، زیرا نسبت به روش‌های دیگر هزینه تولید بالاتری دارد.

مقایسه روش‌های تولید نیتریت سدیم

با توجه به کاربردهای گسترده نیتریت سدیم، روش تولید آن باید متناسب با نیازهای صنعتی، هزینه‌های تولید و میزان مصرف انتخاب شود.

تولیدکننده نیتریت سدیم

در سطح جهانی، شرکت‌های متعددی در زمینه تولید نیتریت سدیم فعالیت می‌کنند که برخی از آن‌ها تأمین‌ کننده اصلی صنایع غذایی، شیمیایی و دارویی هستند. این تولیدکنندگان عمدتا در کشورهایی مانند چین، آلمان و هند مستقر هستند و محصولات خود را به بازارهای بین‌المللی عرضه می‌کنند.

در ایران نیز تولیدکنندگان نیتریت سدیم در حال گسترش فعالیت خود هستند. برخی از شرکت‌های داخلی مانند شرکت بازرگ، با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین و رعایت استانداردهای بین‌المللی، این محصول را برای صنایع داخلی و صادرات، تولید و تامین می‌کنند. تولیدکنندگان نیتریت سدیم در ایران، علاوه بر تأمین نیاز داخلی، در تلاش هستند که سهم بیشتری از بازارهای منطقه‌ای و جهانی را به دست آورند.

خط تولید نیتریت پتاسیم

خط تولید نیتریت پتاسیم شباهت زیادی به روش تولید نیتریت سدیم دارد، اما در ترکیبات اولیه و برخی مراحل پردازش تفاوت‌هایی وجود دارد. در این خط تولید، عمدتا از نیترات پتاسیم به‌عنوان ماده اولیه استفاده شده و طی فرایندهای شیمیایی کنترل‌ شده، نیتریت پتاسیم تولید می‌شود.

این محصول کاربردهای گسترده‌ای در صنایع شیمیایی، کشاورزی و مواد منفجره دارد. کارخانه‌هایی که در زمینه تولید نیتریت پتاسیم فعالیت دارند، باید استانداردهای ایمنی و محیط‌زیستی را رعایت کرده و از تجهیزات پیشرفته برای کنترل کیفیت استفاده کنند.

قیمت نیتریت سدیم

قیمت نیتریت سدیم به عوامل مختلفی مانند میزان خلوص، روش تولید، میزان تقاضای بازار و هزینه‌های حمل و نقل بستگی دارد. در ایران، قیمت این ماده تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز و هزینه‌های تولید داخلی قرار دارد. برای اطلاع از قیمت روز محصولات شیمیایی مانند نیتریت سدیم، معمولاً توصیه می‌شود که با تأمین‌کنندگان معتبر تماس گرفته شود.

نیتریت سدیم و اهمیت آن در صنایع

نیتریت سدیم یکی از ترکیبات پرکاربرد در صنایع مختلف است که به روش‌های مختلفی تولید می‌شود. تولیدکنندگان نیتریت سدیم در ایران و سایر کشورها نقش مهمی در تأمین این ماده برای صنایع غذایی، دارویی و شیمیایی دارند. علاوه‌بر آن، خط تولید نیتریت پتاسیم نیز شباهت زیادی به تولید نیتریت سدیم دارد و در حوزه‌های مختلف صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای خرید این محصول، بررسی کیفیت، استانداردها و قیمت از تولیدکنندگان معتبر، امری ضروری است.

 سوالات متداول

۱.

۲.